Hekmat Alrouh: CID-lid en statushouder
‘Het rode potlood waarmee ik voor het eerst mocht stemmen, zit nog altijd in mijn tas’
Tekst: Mieke Zijlmans
Foto’s: Hekmat Alrouh
Pandemie
‘Ik kijk naar de genetische invloed op gedrag met de gegevens van het Nederlands Tweeling Register (NTR, red.). Op dit moment bestudeer ik hoe obesitas wordt doorgegeven tussen generaties binnen één familie, dus van ouders op kinderen. Ook onderzoek ik of obesitas verband houdt met de opleiding van mensen. Daarvoor keek ik naar het effect van de pandemie op obesitas en het welbevinden van kinderen. Denk bijvoorbeeld aan psychische klachten zoals depressie en spanning, maar ook aan het uiten daarvan, zoals ruzie maken en agressie.
Tijdens de coronacrisis deed ik online onderzoek naar het effect van de pandemie op het welbevinden van kinderen met psychiatrische problemen. Zoiets kun je normaal nooit onderzoeken: je kunt kwetsbare kinderen niet in isolatie zetten om te kijken wat dat met hen doet. Vanwege de lockdown konden we daar nu wel naar kijken. En omdat het NTR al decennialang data verzamelde vóór de pandemie, kunnen we die nu ook vergelijken met het welbevinden tijdens de pandemie en erna.’
Politiek vluchteling
‘Ik ben in 2018 als politiek vluchteling naar Nederland gekomen, vanuit Qatar. Het is niet veilig om te vertellen waarom ik daar weg moest. Ik kreeg bericht dat ik het land binnen tien dagen moest verlaten. Ging ik niet uit mijzelf, dan zou de politie me op het vliegtuig naar Syrië zetten, waar ik geboren ben. Omdat ik een paar keer in Nederland op vakantie was geweest, ben ik hierheen gegaan. Ik nam een hotelkamer in Amsterdam, liep naar een politiebureau en vertelde dat ik asiel wilde aanvragen. Dat kan, zei de politie, je kunt je aanmelden in Ter Apel.
Uiteindelijk ben ik een dag of tien in het aanmeldcentrum geweest. Daarna verbleef ik in een recreatiepark in Duinrell en ten slotte in Friesland. Na zeven maanden werd mijn asielaanvraag goedgekeurd. In die periode heb ik een intensieve cursus Nederlands gevolgd. Toen ik eenmaal statushouder was, heb ik direct gesolliciteerd bij de VU. Gelukkig werd ik aangenomen.’
Paspoort
‘Inmiddels ben ik geworteld in Amsterdam. Ik woon samen met mijn vriendin in een klein appartementje, met twee katten en een hond. In het weekend werk ik niet. Koken is mijn passie, ik vind het leuk om gerechten uit alle keukens van de wereld uit te proberen.
Ik voel me thuis in Nederland, omdat ik hier mezelf kan zijn, mag uitkomen voor mijn mening en gewoon het werk mag doen dat ik wil. Eind 2023 ben ik vijf jaar in Nederland, dan kan ik een paspoort aanvragen. Ik heb alleen een Syrisch paspoort; in Qatar kreeg ik niet meer dan een tijdelijke verblijfsvergunning. Je blijft daar altijd een Syriër, hoelang je er ook woont.
Vorig jaar heb ik voor het eerst van mijn leven gestemd, voor de gemeenteraadsverkiezingen in Amsterdam. Dat was voor mij een belangrijk moment. Voor het eerst deed mijn stem ertoe. Ik heb het rode potlood waarmee ik mocht stemmen bewaard, het zit nog steeds in mijn tas.’
Ondernemend
‘In februari 2024 verwacht ik te promoveren. Wat ik daarna ga doen, weet ik nog niet. Misschien een baan zoeken als postdoc aan de universiteit. Maar wellicht ga ik wel een heel andere kant op.
Wat mij zinvol lijkt, is wetenschappers in de gelegenheid stellen onderzoek te doen met de informatie van bedrijven als Google, Facebook en Instagram. Deze informatie mag van de wet nu niet gebruikt worden in verband met privacy, maar als die data goed geanonimiseerd worden – en als individuen daarvoor toestemming geven natuurlijk – dan kun je ze gebruiken voor wetenschappelijk onderzoek. Dat zou dat een enorme bron van informatie zijn.
Naast wetenschap ben ik altijd al geïnteresseerd geweest in het ondernemerschap. Het is leuk om praktische oplossingen te bedenken voor maatschappelijke problemen. Toen ik net in Nederland was, heb ik bijvoorbeeld samen met twee vrienden een startup opgezet, ‘CrowdMuse’. Het idee is om online een systeem te creëren waarin ontwerpers veelbelovende modeprojecten kunnen uitwerken, waarbij ze mede-eigenaar zijn van hun eigen project. Dat is totaal anders dan werken voor een baas van wie je salaris krijgt.’
Arts-onderzoeker Hekmat Alrouh (1986) werd geboren in Syrië en groeide op in Dubai. In Qatar studeerde hij geneeskunde, maar vanwege zijn politieke ideeën werd hij gesommeerd het land te verlaten. Zo kwam hij in Nederland terecht, waar hij met een beurs als onderzoeker bij de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) kon starten. Met succes, want inmiddels doet Alrouh bij het CID promotieonderzoek naar de invloed genen en omgeving op gezondheid.
Dit artikel maakt deel uit van een speciale uitgave van New Scientist over het Consortium on Individual Development, die in september 2023 zal verschijnen.